آلودگی هوا یکی از رایجترین آلودگیهای محیطی است که در بسیاری از موارد غیرقابل اجتناب است. سطح آلودگی هوا، مدت زمانی که فرد در معرض آن قرار میگیرد و بیماریهای زمینهای خود فرد، ارتباط مستقیمی با عوارض جانبی دارد که بر اثر آلودگی ایجاد میشوند.
در این مطلب به رایجترین بیماریهایی که بر اثر آلودگی هوا بروز میکنند میپردازیم:
۱– آسم
آسم متداولترین بیماری است که به دلیل آلودگی هوا ممکن است ریههای انسان را درگیر کند. آسم در واقع یک بیماری مزمن است که به دلیل التهابات مجاری تنفسی بروز میکند و باعث تنگی نفس بیمار میشود. علامت رایج ابتلا به آسم سختی در نفس کشیدن در زمان انجام فعالیتهای عادی روزانه است.
این بیماری به دلایل آلودگیهای مختلف هوا از جمله آلودگیهای حاوی اکسید سولفور، نیتروژن و گاز اوزون ایجاد میشود. گاز اوزون در لایههای بالایی جو بسیار مفید بوده و جلوی اشعه مخرب آفتاب را میگیرد، اما در لایههای پایینی جو که انسان زندگی میکند، این گاز بسیار سمی خواهد بود و به ریهها آسیب میزند.
۲– سرطان ریه
سرطان ریه مرگبارترین سرطان در جهان است و سالانه جان بیش از ۲ میلیون نفر را میگیرد. هوای آلوده سرشار از مواد مختلف سرطان زا است که میتواند با درگیر کردن ریه ها، باعث بروز سرطان شود. در واقع مواد سرطان زا باعث رشد غیرقابل کنترل سلولها در یک یا هر دو ریه میشوند و همین امر باعث کاهش سطح جذب اکسیژن و ناکارآمدی سیستم تنفسی میشود. گرچه درمان سرطان ریه ارتباط مستقیمی با شدت بیماری و نوع آن دارد، اما دسترسی به هوای تازه و پاک بهترین راه جلوگیری از بروز آن است.
۳– بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
آلودگی هوا باعث بروز بیماری مزمن انسدادی ریه میشود که در آن مجاری تنفسی و آلوئولهای (کیسههای هوایی) ریه دچار تغییر شکل شده و متورم میشوند. در این حال، بیمار حتی در زمان نشستن و یا استراحت نیز به سختی نفس میکشد. آمفیزم (نابودی و تخریب پارانشیم ریه) و برونشیت مزمن دو نوع رایج بیماری مزمن انسدادی ریه محسوب میشوند. افرادی که در معدن استخراج سنگ، و بنادر کار میکنند در بیشترین خطر برای ابتلا به این بیماری قرار دارند.
۴- لوکمیا (سرطان خون)
مرگبارترین سرطان ناشی از آلودگی هوا، سرطان خون است. در حقیقت اصلیترین دلیل بروز سرطان خون قرار گرفتن در معرض بخارهای بِنزِن است که میتواند به راحتی فرد را به کام مرگ بکشاند. در این حالت شمار زیادی گلبول سفید غیرطبیعی در بدن تولید میشود. رایجترین علائم این سرطان شامل مشکلات خونریزی، کبودشدگی، احساس خستگی شدید، و تشدید خطر بروز عفونت بدن است.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان