مسئله مهمی که خانمها قبل از بارداری آن را جدی نمی‌گیرند و از خطراتی که می‌تواند برای خود و جنینشان ایجاد کند، غافلند، مسئله اضافه وزن و چاقی قبل از بارداری است.
متخصصان زنان و زایمان و تغدیه به خانم هایی که از اضافه وزن و چاقی رنج می برند هشدار می دهند که تا قبل از مطلوب نشدن وزنشان و مشاوره بارداری، اصلا اقدام به بارداری نکنند زیرا ممکن است حتی جنینشان را قبل از تولد از دست دهند و از نظر روحی آسیب جدی ببینند.
زندگی ماشینی و کم تحرکی و مصرف مواد غذایی فرآوری شده و ناسالم و همچنین دوری از ورزش کردن و بی تفاوتی نسبت به رژیم غذایی و وزن، از اصلی ترین دلایل بروز اضافه وزن است اما کمتر کسی از مضرات خطرناک این عارضه برای خانمها و حتی دختران جوانی که در سن بلوغ هستند آگاه است. از خطرناک بودن این عارضه برای دختران جوان می توان به بروز ناباروری در آینده اشاره کرد.
مریم کاشانیان، استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و جراح و متخصص زنان و زایمان اظهار کرد: بعضی از خانمها فکر می‌کنند با هر وزن و وضعی و فقط در صورت ایده آل بودن شرایط اقتصادی می‌توانند باردار شوند. در حالی که وضعیت بدنی و سلامت جسمی یکی از اصلی‌ترین مولفه‌ها برای بارداری سالم است.
کاشانیان افزود: وزن بالا در خانمها قبل از بارداری بسیار خطرناک است و باید جدی گرفته شود. این در حالی است که تعداد خانم‌هایی که وزن بالا دارند و یا به چاقی مبتلا هستند و قصد بارداری دارند، نسبتا زیاد است و این دسته از خانمها باید بدانند که این اضافه وزن هم برای خودشان و هم نوزادشان، ریسک‌های بالایی دارد و هرچه وزن بالاتر باشد، خطرات احتمالی بیشتری بروز پیدا می‌کند.
او ادامه داد: یک چهارم عوارضی که در دوران بارداری ایجاد می‌شود مثل فشار خون بالا و دیابت بارداری و زایمان زودرس و جنین درشت و … به دلیل چاقی است و به طور کلی می‌توانیم بگوییم تهدید وزن زیاد آنقدر جدی است که باید به خانمها هشدار بدهیم تا قبل از کاهش اضافه وزنشان برای بارداری اقدام نکنند.
این جراح و متخصص زنان و زایمان بیان کرد: چاقی مادر علاوه بر خطرات و تهدیدات جدی که برای خودش ایجاد می‌کند منجر به بروز مشکلات برای جنین و حتی در آینده و بعد از تولد در دوران کودکی فرزندش، خواهد شد.
او گفت: مادران باید حتما قبل از بارداری ضمن رعایت یک رژیم غذایی مناسب و داشتن تحرک کافی و مداومت بر ورزش، با یک پزشک متخصص در ارتباط باشند و از او مشاوره و راهنمایی بگیرند تا بتوانند یک دوره بارداری سالم و بدون کمترین عارضه و ریسک داشته باشند.
او گفت: وقتی خانمها به این آگاهی برسند که در صورت کم کردن وزن مادر، ریسک مرگ جنین به حداقل می‌رسد حتما این موضوع را جدی خواهند گرفت.
کاشانیان گفت: به طور مثال، دیابت و فشار خون در زمان بارداری یکی از عوارض شایع در دوران بارداری است که با کنترل وزن می‌توان آن را تا حد زیادی کاهش داد.
او افزود: مثلا خانمی که وزنش زیاد است باید بداند که لازم است اسیدفولیکی که برای پیشگیری از ناهنجاری‌های بارداری تجویز می شود را با دوز بالاتر دریافت کند یا خانم‌هایی که وزن زیادی دارند، معمولا کمبود ویتامین دی دارند. یا در گروهی دیگر ریسک لخته شدن در بارداری این افراد افزایش پیدا می‌کند و آمار مرگ و میر بالایی دارد.
کاشانیان اظهار کرد: طبق آخرین بررسی ها در مقایسه‌ای که بین زنان بارداری که اضافه وزن داشتند و زنانی که از وزن نرمال برخوردار بودند انجام شده، مشخص شده که ریسک خطرات و عارضه‌های خطرناک دوران بارداری مثل عوارض شدید قلبی و ریوی، بروز مشکلات کلیوی و عفونی یا حتی مشکلاتی که منجر به لخته شدن خون می‌شود و نیاز به تزریق خون به مادر باردار می شود و حتی مشکلات حین زایمان در بین افرادی که چاق هستند، دو برابر بیشتر است.
این جراح و متخصص زنان و زایمان بیان کرد: از دیگر عواملی که چاقی در دوران بارداری برای فرد ایجاد می‌کند، باید به افزایش ریسک سقط، بروز دیابت حاملگی یا دیابت نوع دو، پر خطر بودن دو قلو و چند قلو شدن جنین، بروز زایمان زودرس به دلیل عوارض مربوط به بارداری، افزایش ناهنجاری مادرزادی جنین، سخت و کندتر شدن مسیر زایمان و جواب ندادن به روش‌های زایمانی طبیعی و افزایش ریسک سزارین در این افراد اشاره کرد.
او ادامه داد: جنین مادرانی که اضافه وزن دارند، درشت‌تر از حد طبیعی است و ممکن است شانه نوزاد موقع تولد گیر کند و به طور کلی خطرات مختلفی برای نوزاد ایجاد شود. همچنین بروز مسائل و مشکلات روانی مانند افسردگی دوران بارداری در افراد چاق شدیدتر و حادتر از سایرین است. علاوه بر مادر احتمال بروز انواع و اقسام ناهنجاری‌ها برای جنین نیز ایجاد خواهد شد.
کاشانیان گفت: ریسک مرگ جنین داخل رحم و حتی ریسک خفگی و آسیب‌های جدی در دوران شیرخوارگی، بروز زایمان زودرس و تولد نوزادان ناقص و زودرس، از دیگر عوارض این عارضه است.
او ادامه داد: بچه‌هایی که از مادران چاق متولد می‌شوند در دوران کودکی بیشتر در معرض چاقی و مشکلات قلبی و متابولیک هستند، زیرا محیطی سراسر چربی در زمان رشد جنین در شکم مادر وجود داشته که تاثیرات مستقیم روی تولد و کودکی و رشد نوزاد، حتی بعد از تولد میگذارد.
او گفت: از نظر عصبی و روانی نیز این محیط جنین یک مادر چاق، روی بچه تاثیر مستقیمی میگذارد و مسیر‌های نرمال مغز جنین را دچار مشکل می‌کند و مسائلی مانند اوتیسم و بیش فعالی و حتی آسم را برای کودک در آینده ایجاد می‌کند.
این جراح و متخصص زنان و زایمان اظهار کرد: با یک مشاوره قبل از بارداری و استفاده از رژیم غذایی مناسب، داشتن وزن نرمال و فعالیت بدنی، می‌توان به راحتی جلوی تمام این عوارض را گرفت. حتی اگر لازم است در بین خانم‌هایی که خیلی چاق هستند، باید قبل از اقدام به بارداری، جراحی‌های مخصوص لاغری انجام شود تا از بروز حاملگی‌های پر ریسک جلوگیری کرد.
هشدار متخصصان در مورد چاقی خانم ها قبل از اقدام به بارداری بسیار جدی است و بعضی از خانم ها اگر عوارض جدی ناشی از این چاقی را بدانند، حتما اقدام درستی انجام خواهند داد و حتی اگر جنینشان را از دست دادند، کادر درمان و ماما را متهم نخواهند کرد زیرا قبل از بارداری توسط مشاور مخصوص به آنها هشدارهای لازم داده شده است.
به طور کلی برای همه زندگی و به ویژه مادر شدن و داشتن یک زندگی سالم و تولد یک نوزاد سالم بدون هیچ خطر و ریسک عارضه ای باید در راستای بهبود سبک زندگی و اصلاح روش های تغذیه ای قدم های جدی برداشت.
کورش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی گفت: یک خانم برای بارداری نیاز به تخمک‌های سالم دارد که بتواند در ماه یک تخمک آزاد کند و عمل لقاح صورت بگیرد. آزاد شدن یک تخمک سالم و خوب و ایده آل به شرایط خاصی نیاز دارد.
صمدپور افزود: به غیر از بعضی از بیماری‌ها که برای تخمک گذاری مشکل ایجاد می‌کنند، یکی از شایع‌ترین عواملی که باعث می‌شود تخمک گذاری صورت نگیرد، چاقی و اضافه وزن خانمها است.
او ادامه داد: وجود چربی‌های اضافی به ویژه در ناحیه شکم و پهلو باعث می‌شود که عمل تخمک گذاری به خوبی صورت نگیرد و پدیده‌هایی مثل تنبلی تخمدان و تخمدان پلی کیستیک برای فرد ایجاد شود.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی اظهار کرد: معمولا وقتی متخصصان زنان و زایمان، بررسی‌ها و آزمایشات کافی را انجام می‌دهند و متوجه می‌شوند که عامل و مشکل و بیماری خاصی وجود ندارد، اولین توصیه شان به مراجع این است که فرد لاغر شود و وزنش را به حد نرمال و ایده آل برساند.
صمدپور بیان کرد: ما بار‌ها شاهد بوده ایم که خانم‌هایی که سال‌ها درگیر مشکل ناباروری بوده اند و باردار نمی‌شدند، پس از مراجعه و کم کردن ۱۰ تا ۱۵ کیلو وزن، به راحتی باردار شده اند.
او افزود: در خیلی از موارد با رعایت رژیم غذایی صحیح و سالم و همچنین با داشتن فعالیت بدنی کافی، حتی می‌شود مشکلات مربوط به نازایی و تاخیر در باروری را حل کرد.
صمدپور ادامه داد: داشتن وزن ایده آل و مناسب در خانمها علاوه بر بهبود وضعیت باروری و مرتفع کردن مشکلات ناباروری، می‌تواند در داشتن یک بارداری سالم و آسان نیزموثر باشد. افرادی که با وزن کم باردار می‌شوند، از خظراتی مانند دیابت در دوره بارداری، مسمومیت حاملگی، رشد نامناسب جنین و … در امان اند .
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
