در تاریخ ۲۰ تیرماه سال جاری مصوبه‌ای مبنی بر ممنوعیت پذیرش دانشجوی کارشناسی ارشد از رشته‌های غیر مرتبط منتشر شد، مصوبه‌ای که سبب اعتراض تعداد زیادی از دانشجویان که قصد تغییر رشته برای مقعطع کارشناسی ارشد را داشتند، شد.
بر اساس مصوبه شورای سنجش و پذیرش کشور از سال ۱۴۰۱، سنجش و پذیرش داوطلبان در آزمون کارشناسی ارشد فقط از بین دانش‌آموختگان دوره کارشناسی رشته‌های مرتبط امکان‌پذیر خواهد بود.
فردای اعلام این مصوبه، اجرای آن در سال آینده لغو شد و محمدرضا آهنچیان مدیرکل برنامه‌ریزی آموزش عالی با ارسال نامه‌ای به معاونان آموزشی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی در توضیح مصوبه تغییرات احتمالی آزمون کارشناسی ارشد در رشته‌های مرتبط، اعلام کرد: تصمیم‌گیری درباره تغییر در رشته‌های مرتبط برای داوطلبان ورود به دوره کارشناسی ارشد، به انجام مطالعات و بررسی‌های بیشتر موکول شده است؛ بنابراین باتوجه به صحبت‌های اخیر مدیرکل برنامه ریزی آموزش عالی که در تاریخ ۲۲۱ تیرماه منتشر شد؛ کنکور کارشناسی ارشد سال جاری و سال آینده همچون سال‌های گذشته برگزار و اجرای این طرح بعد از بررسی‌های بیشتر به سال‌های آینده موکول خواهد شد.
اما آیا اجرای این طرح برای کنکور کارشناسی ارشد سال‌های بعد، موفقیت آمیز خواهد بود و از آن استقبال خواهد شد؟
طبیعتا تعدادی زیادی از دانشجو‌ها و فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد که قصد تغییر رشته برای مقطع کارشناسی ارشد را دارند، با این طرح مخالف هستند، این افراد می‌گویند که شاید فردی به اشتباه در رشته مورد علاقه اش درس خوانده و مدرک کارشناسی خود را گرفته باشد، اما حالا قصد دارد برای آینده اش رشته مورد علاقه اش را دنبال کند و در آن رشته مدرک کارشناسی ارشد خود را اخذ کند، تکلیف این افراد چه خواهد بود؟
عده دیگری از افراد، دانشجویان و اساتید با این طرح موافق هستند و معتقدند، اجرا شدن این طرح باعث افزایش سطح علمی دانشگاه‌ها و در نتیجه کشور خواهد شد؛ در نتیجه اجرا شدن این طرح نیز همچون سایر طرح‌های اجرایی آموزشی ممکن است موافق و مخالف‌هایی داشته باشد.
منصور رخشان مشاور تحصیلی و کنکور در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نقاط مثبت و منفی این طرح، اظهار کرد: اگر قرار باشد رشته‌های کارشناسی ارشد، از این حالت شناور خارج شود دو آفت خیلی بزرگ دارد، اول این که خیلی از افراد، چون در سن ۱۸ سالگی انتخاب رشته می‌کنند و وارد دانشگاه می‌شوند، هنوز قدرت تشخیص بالا برای پیدا کردن استعداد‌های خود و اطلاعات کافی از بازار شغلی ندارند، معمولا رشته‌ها را براساس توصیه‌های اطرافیان انتخاب می‌کنند.
او در ادامه بیان کرد: سیستمی که اکنون دارد در کشور برای هدایت تحصیلی اجرا می‌شود، غلط است، زیرا دانش آموزان مجبور هستند همان رشته‌ای که در سال نهم انتخاب می‌کنند، در سال آخر باید کنکور همان رشته را بدهند.
این مشاور تحصیلی و کنکور افزود: وقتی این اتفاق می‌افتد، شخصی که در کارشناسی رشته‌ای را به هر دلیلی اشتباه انتخاب کرده است، وقتی می‌خواهد در مقطع کارشناسی ارشد این فرصت را به خود بدهد تا بتواند وارد رشته جدیدی شود، این فرصت را نخواهد داشت بنابراین در بازار کار مرتبط رشته کارشناسی اش بی انگیزه خواهد بود و در بلند مدت سطح علمی کشور از این موضوع متضرر خواهد شد.
رخشان عنوان کرد: در سایر کشور‌ها رشته‌هایی وجود دارند که به تنهایی کامل نیستند و نیاز فرد پس از پایان تحصیل در آن رشته، در ادامه رشته دیگری را برای تکمل تحصیلات خود دنبال کند و در بعضی از رشته‌ها اجبار است مثلا وقتی شما مهندسی خوانده اید بعد از آن باید در رشته مدیریت تحصیل کنید، زیرا معتقدند تلفیق رشته مهندسی و مدیریت موفقیت آمیز خواهد بود.
او با اشاره به اجرا شدن طرح ممنوعیت پذیرش در رشته‌های شناور کارشناسی ارشد، گفت: با اجرا شدن این طرح خیلی از افرادی که رشته شان مهندسی بوده است و الان می‌خواهند وارد سیستم‌های مدیریتی کشور شوند، این فرصت را از دست خواهند داد.
این مشاور تحصیلی و کنکور با بیان نقاط مثبت این طرح، مطرح کرد: شاید تنها ویژگی مثبتی که داشته باشد این است افرادی که در سک رشته کارشناسی تحصیل کردند، ظرفیت بیشتری برای آنان در مقطع کارشناسی خواهد بود و رقابت‌ها کمتر می‌شود، ولی به نظر من این ویژگی مثبت در کنار ویژگی‌های منفی این طرح، کوچک است.
علیرضا صبری کارشناس و مشاور آموزش در گفتگو با خبرنگار با باشگاه خبرنگاران جوان، با اجرایی این طرح موافق بود و اظهار کرد: اجرا شدن این طرح ممکن است در کوتاه مدت نتایج منفی داشته باشد، اما در بلند مدت موجب افزاش سطح علمی کشور خواهد شد.
او در ادامه بیان کرد: تعداد زیادی از دانشجویان کارشناسی ارشد، هنگامیکه با آن‌ها صحبت می‌کنید، از حضور افرادی که به صورت تخصصی در مقطع کارشناسی در این رشته تحصیل نکردند، اما در مقطع کارشناسی در کنار این افراد تحصیل می‌کنند، گله‌مند هستند.
این مشاور آموزشی افزود: آنان معتقدند حضور این افراد فضای رقابتی را برای آنان تنگ کرده و مانع پیشرفت آنان خواهد شد، که البته این ادعا‌ها تا حدودی درست است و جای تامل خواهد داشت.
در نتیجه می‌توان گفت مصوبه پذیرش داوطلبان در آزمون کارشناسی ارشد فقط از بین دانش‌آموختگان دوره کارشناسی رشته‌های مرتبط، مخالف و موافقانی دارد که هر کدام دلیل و برهان خود را برای اجرا شدن یا نشدن این طرح دارند، بنابراین انتظار می‌رود تا سازمان سنجش و سایر نهاد‌های مسئول در این امر قبل از اجرا شدن این طرح تمام جوانب مثبت و منفی را در نظر بگیرند، تا آینده جوانان تحصیل کرده این کشور با اجرا شدن یا نشدن این طرح دستخوش تغییر نشود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
